In 1988 publiceerde de Raad voor de Volksgezondheid het eerste Beroepsprofiel verpleegkundige. Het profiel kende twee niveaus van deskundigheid, mbo en hbo, op basis van verantwoordelijkheid en complexiteit van zorg. In de praktijk werd dit onderscheid echter nauwelijks geïmplementeerd. Ook na herziening van het beroepsprofiel door Ellen Leistra e.a. in 1999 veranderde de praktijk in instellingen niet. In 2012 stelde V&VN een nieuw beroepsprofiel vast, gebaseerd op de 7 CanMEDS-rollen: zorgverlener; communicator; samenwerkingspartner; reflectieve evidence based practice professional; gezondheidsbevorderaar; organisator; professional en kwaliteitsbevorderaar. Bij de ontwikkeling van dit profiel waren meer dan duizend verpleegkundigen betrokken. Hoewel ook dit beroepsprofiel protest opwekt, is dit het eerste profiel dat door de beroepsgroep zelf is opgesteld. In de praktijk vindt inmiddels steeds meer differentiatie naar mbo- en hbo-functies plaats.
In de v&v bestaat vaak onduidelijkheid over het onderscheid tussen beroeps-, functie- en opleidingsprofielen. Beroepsprofielen zijn de verantwoordelijkheid van de beroepsbeoefenaren. In functieprofielen krijgen de beroepen een functionele toepassing. Functieprofielen zijn de verantwoordelijkheid van de werkgevers. Opleidingsprofielen komen onder verantwoordelijkheid van de onderwijsinstellingen tot stand. In de praktijk beïnvloeden de drie elkaar voortdurend.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/nin.12631
In een artikel van maart 2024 tonen Nederlandse onderzoekers Hugo Schalkwijk, Martijn Felder, Pieterbas Lalleman, Manon S. Parry, Lisette Schoonhoven, en Iris Wallenburg aan dat, terwijl er op politiek niveau met het intrekken van het wetsvoorstel BIG II een patstelling is ontstaan, de beroepspraktijk voortdurend in beweging is, en dat verpleegkundigen een ‘groeiende veranderkracht’ laten zien. Zij doen dit aan de hand van drie belangrijke momenten in de 50 jaar dat het debat over functiedifferentiatie al wordt gevoerd: de invoer van de hbo-v (1970), de Witte Woede (1988-1990) en de protesten rondom de Wet BIG II (2019). De onderzoekers wijzen er verder op dat verpleegkundigen een zeer heterogene groep vormen, en vinden het belangrijk de pluriformiteit aan visies op het vak niet alleen te erkennen, maar te omarmen. Net als andere beroepsbeoefenaren opereren verpleegkundigen niet in een vacuüm, maar ondergaan zij voortdurend de gevolgen van maatschappelijke en politieke ontwikkelingen.
Documenten
Le Grand van den Boogaard et al. (1988). Beroepsprofiel verpleegkundige.
Zoetermeer: Nationale Raad voor de Volksgezondheid.
Leistra, M. (1999). Beroepsprofiel voor de Verpleegkundige.
Den Haag: Pool, A. en C. Pool-Tromp (2001). Met het oog op de toekomst.
Rotterdam: Lambregts, J.; Grotendorst, A. (2012). Leren van de toekomst. Utrecht: V&VN.
Nordheim J.J. von en Nieland, C.J.M. (februari 1979). Discussienota beroepsprofiel (breed verspreid in Nederland)